W środę trzynastego listopada poznaliśmy nazwisko laureatki jednej z najważniejszych nagród literackich na świecie i zdecydowanie największej w obrębie języka angielskiego – Nagrody Bookera (z ang. The Booker Prize). Tegoroczną zwyciężczynią została angielska pisarka Samantha Harvey za powieść Orbital. To pierwsza kobieta od 2019 roku, która zdobyła to wyróżnienie.
Nad Wisłą Harvey jest mniej znana z prostego powodu – żadna z jej książek nie została dotychczas przetłumaczona na język polski. Mamy jednak nadzieję – a może i przekonanie – że sytuacja ta niebawem ulegnie zmianie i przekład Orbital wkrótce trafi do naszych księgarń. Tymczasem warto, choć trochę, przybliżyć sylwetkę autorki.
Urodzona w 1975 roku Harvey jest autorką pięciu powieści oraz jednego dzieła z pogranicza dziennika i eseju. Zadebiutowała w 2009 książką The Wilderness, opowiadającą o mężczyźnie zmagającym się z chorobą Alzheimera. Tytuł trafił na długą listę nominowanych do Bookera, zapowiadając pojawienie się pisarki o dużym potencjale. Kolejne książki Harvey, takie jak Dear Thief i The Western Wind, ugruntowały jej pozycję na literackiej scenie. W 2020 autorka chwilowo odeszła od fikcji, publikując esej The Shapeless Unease – poruszający zapis walki z bezsennością (Harvey potrafiła nie spać przez nawet 50 godzin).
Nagroda Bookera przyszła wraz z wydaną w 2024 roku powieścią Orbital. Jej akcja rozgrywa się w ciągu jednego dnia na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (będącej pierwszą stacją kosmiczną wybudowaną w ramach współpracy kilku państw), gdzie poznajemy losy sześciorga astronautów i kosmonautów. Jak podkreśliło jury:
Orbital w prosty, a zarazem niezwykle sugestywny sposób ukazuje piękno naszej planety, zachęcając jednocześnie do refleksji nad wartością życia – zarówno w wymiarze jednostkowym, jak i wspólnotowym.
To prestiżowe wyróżnienie nie tylko potwierdza literacką wartość dzieła, ale także otwiera drzwi do międzynarodowego sukcesu, w tym na polskim rynku. Samantha Harvey dołącza do grona takich autorów jak Margaret Atwood, J.M. Coetzee czy Salman Rushdie, a jej Orbital z pewnością stanie się ważnym wydarzeniem także poza anglojęzycznym światem. Czy polscy wydawcy podejmą wyzwanie? Pozostaje nam czekać i wierzyć, że tak.
